ترموستات یک شیر فلزی است، که وظیفه تنظیم جریان مایع خنک کننده در موتور را برعهده دارد و بر اساس دما باز و بسته می شود. ترموستات(Thermostat) نقش بسزایی در حفظ دمای بهینه موتور دارد. با توجه به اهمیت این قطعه، برای اکثر افراد این سوال پیش می‌آید که بهترین زمان تعویض ترموستات چه زمانی است؟
در واقع زمان مشخص و دقیقی برای تعویض این قطعه وجود ندارد و بستگی به عواملی مختلفی مثل آب و هوا، میزان کارکرد ماشین و مدل ماشین دارد. اما تعویض به موقع ترموستات می‌تواند از بروز مشکلات و هزینه‌های اضافی جلوگیری کند. در این مقاله، به بررسی علائم خرابی ترموستات و بهترین زمان مناسب برای تعویض آن می‌پردازیم.
ازکجا بفهمیم ترموستات خراب است؟
خرابی ترموستات مثل هر قطعه دیگری علائم و نشانه‌هایی دارد که در صورت توجه به این علائم می‌توان از خسارت و آسیب‌های بزرگتر جلوگیری کرد.
- اگر موتور خودرو بیش از حد گرم می‌شود و متوجه شدید که دماسنج بالاتر از حد معمول بالا می‌رود، ممکن است نشان دهنده خرابی ترموستات باشد.
- در صورتی که ترموستات به درستی کار نکند و دما افزایش یابد. موتور از بیشترین توان خود استفاده می‌کند، تا دمای مطلوب را تأمین کند. این موضوع باعث افزایش مصرف و هزینه سوخت برای شما می‌شود. همچنین بر سلامتی محیط زیست تاثیر می‌گذارد.
- ترموستات سالم باید جریان خنک کننده را به بخش بخاری ارسال کرده و هوای گرم را به کابینه تأمین کند.اگر بخاری خودرو گرمای کافی را تأمین نمی‌کند یا زمان طولانی برای گرم شدن نیاز دارد، ممکن است ترموستات خراب باشد.
- اگر رادیاتور یا سیستم خنک کننده خودرو دچار مشکلاتی مانند نشتی یا انسداد شود، مایع خنک کننده به موتور نمی‌رسد و موجب می‌شود موتور به طور طبیعی گرم نشود. پس نشت مایع خنک کننده در اطراف محفظه ترموستات می‌تواند نشان دهنده زمان تعمیر یا تعویض ترموستات باشد.
- یکی از نشانه‌های اصلی خرابی ترموستات، تغییرات نامنظم دما در گیج داشبورد است. اگر دماسنج به طور ناگهانی داغ می‌شود یا دما به طور نامنظم تغییر می‌کند، احتمالا ترموستات آسیب دیده است.
- شنیدن صداهای عجیب از خودرو، مانند ضربه زدن، جوشیدن یا غرغر کردن هرگز علامت خوبی نیست، ممکن است ترموستات اسیب دیده باشد و مایع خنک کننده رادیاتور در حال جوشیدن باشد.
- همچنین کاهش سطح مایع خنک کننده و روغن، می‌تواند از نشانه خراب شدن ترموستات باشد.
5 عامل موثر برزمان تعویض ترموستات
بهترین زمان برای تعویض ترموستات در خودروی شما بسته به عوامل مختلفی می‌تواند متفاوت باشد. ترموستات، اگر موتور سرد باشد، در بسته می‌ماند تا گرم شود. با گرم شدن موتور، به تدریج ترموستات باز می‌شود و اجازه می‌دهد مایع خنک کننده به رادیاتور برسد. هر زمان که دچار آسیب یا از کار بیفتد، موتور بیش از حد گرم می‌شود و در نهایت باعث جوش آوردن موتور خودرو و ایجاد خسارت زیادی شود. در اینجا چند دستورالعمل کلی وجود دارد که به شما کمک می‌کند تا زمان مناسب برای تعویض ترموستات را تشخیص دهید.
توجه به زمان‌بندی تعویض
سازندگان خودرو و مکانیک‌ها معمولاً توصیه می‌کنند، که ترموستات خودرو باید به ازای هر 40,000 تا 50,000 کیلومتر و یا هر 1 نهایتا 2 سال یکبار تعویض شود. البته این زمان‌بندی می‌تواند بسته به نوع خودرو و شرایط استفاده متفاوت باشد.مثلا برای خودروهای سمند EF7، تعویض ترموستات می‌تواند حدود هر ۴۰،۰۰۰ تا ۸۰،۰۰۰ کیلومتر یا هر ۲ تا ۵ سال یک بار توصیه می‌شود. این مدل ممکن است در شرایط داغ‌تر یا سردتر مناطق، زمان تعویض متفاوتی داشته باشد.
بازدید مرتب سیستم خنک کننده
بعلت نقش حیاتی ترموستات، بررسی مرتب سیستم خنک‌کننده همچنین توجه به علائم خرابی نیز می‌تواند به تعیین زمان مناسب برای تعویض آن کمک زیادی کند. این بازدیدها شامل بررسی عملکرد صحیح ترموستات، اطمینان از عدم وجود نشتی و بررسی دمای عملکرد موتور می‌شود. با انجام این بازدیدها، می‌توان از خرابی‌های احتمالی پیشگیری کرده و عمر مفید ترموستات و خودرو را افزایش داد.
کیفیت ترموستات
کیفیت ترموستات و نوع مواد استفاده شده در ساخت آن می‌تواند بر زمان تعویض تأثیرگذار باشد. ترموستات‌های با کیفیت پایین ممکن است زودتر خراب شوند.
چک کردن مرتب سطح آب و روغن
به طور مرتب میزان روغن خودرو و محفظه ترموستات را از نظر نشتی بررسی کنید و از سالم بودن سیستم خنک کننده خود اطمینان حاصل کنید. چون کاهش سطح آب و روغن یکی از علائم خرابی ترموستات است.
تاثیر شرایط آب و هوایی بر روی زمان تعویض ترموستات
اگر اغلب در دماهای شدید (گرم یا سرد) رانندگی می کنید، ممکن است ترموستات شما سریع‌تر فرسوده شود. مراقب عملکرد آن باشید و در صورت نیاز آن را تعویض کنید. شرایط آب و هوایی و نوع استفاده از خودرو می‌تواند تأثیر زیادی بر عمر مفید ترموستات داشته باشد.
برای مثال، در مناطق گرم و خشک یا در خودروهایی که به طور مداوم در ترافیک‌های سنگین استفاده می‌شوند، ترموستات ممکن است زودتر خراب شود. همچنین، استفاده از خودرو در مسیرهای کوتاه و مکرر می‌تواند به دمای پایین‌تر موتور و عملکرد نادرست ترموستات منجر شود. در چنین شرایطی، بازدیدهای دوره‌ای بیشتر و تعویض زودتر از موعد می‌تواند مفید باشد.
اگر ترموستات خودرو عمل نکند چه اتفاقی می افتد؟
اگر ترموستات عمل نکند، مشکلات متعددی مثل آسیب دیدن واشر سر سیلندر، کاهش بازده سوخت برای موتور خودرو به وجود می‌آید، که می‌تواند به آسیب‌های جدی‌تر و پرهزینه‌تری منجر شود.
آسیب به واشر سرسیلندر
گرمای بیش از حد ناشی از عدم عملکرد صحیح ترموستات می‌تواند به سوختن واشر سرسیلندر منجر شود. که باعث خسارت و هزینه ی زیادی به خودرو می‌شود .این مشکل معمولاً با علائمی مثل ورود آب به محفظه روغن یا خروج دود سفید از اگزوز همراه است.
کاهش عملکرد بخاری
اگر ترموستات در حالت باز گیر کند، مایع خنک‌کننده همیشه در حال گردش است و موتور نمی‌تواند به دمای عملیاتی خود برسد. این مشکل باعث می‌شود که بخاری خودرو گرمای کافی تولید نکند، که در فصول سرد مشکل‌ساز است. موتورهایی که در دمای پایین‌تر از حد مطلوب عمل می‌کنند، به طور کارآمد سوخت را نمی‌سوزانند. این جریان می‌تواند منجر به افزایش مصرف سوخت و کاهش کارایی کلی خودرو شود.
آسیب به روغن موتور
روغن موتور برای کارایی بهینه نیاز به دمای خاصی دارد. اگر ترموستات عمل نکند و موتور به دمای مناسب نرسد، روغن موتور نمی‌تواند به درستی کار کند. این باعث می‌شود که روغن غلیظ بماند و نتواند به طور مناسب قطعات موتور را روانکاری کند، که در بلندمدت می‌تواند به سایش و خرابی قطعات منجر شود.
تعویض ترموستات کار کیست؟
تعویض ترموستات کار چندان سختی نیست. برخی از خودروهای ایرانی که با طراحی ساده‌تری ساخته شده‌اند، تعویض ترموستات آن‌ها نسبتاً ساده‌تر است. مثلا، در خودروهایی مثل پراید یا ساینا که بیشتر در خط تاکسی کشور فعالیت دارند. به‌علت استهلاک بیشتر، ترموستات باید زودتر تعویض شود. اغلب رانندگان این خودروها مخصوصا در فصل گرم، خودشان اقدام به برداشتن یا تعویض این قطعه می‌کنند.
تعویض ترموستات پراید: ماشین پراید یکی از پرفروش‌ترین مدل‌های ایران خودرو است و دسترسی به ترموستات آن به طور معمول نسبتاً ساده است.
پژو ۴۰۵ (Peugeot 405): این خودرو نیز از جمله محبوب‌ترین خودروهای ایرانی بوده و تعویض ترموستات آن به طور معمول ساده‌تر انجام می‌شود.
سمند (Samand): دسترسی به قسمت‌های موتور خودروی سمند، از جمله ترموستات نسبتاً آسان است.
اگر وسیله نقلیه شما قدیمی است و هنوز ترموستات اصلی را دارد، بهتر است آن را تعویض کنید. سعی کنید دفترچه راهنمای وسیله نقلیه خود را در فواصل زمانی خاص بررسی کنید.همواره بهتر است برای تعمیرات و نگهداری خودرو برای رعایت ایمنی بیشتر، تعویض ترموستات خودرو توسط تعمیرکار ماهر انجام شود.
نتیجه‌گیری
عملکرد صحیح ترموستات برای حفظ دمای مناسب موتور و جلوگیری از آسیب‌های جدی به خودرو ضروری است. در صورت مشاهده هرگونه علائم خرابی ترموستات، نظیر افزایش دمای موتور، کاهش عملکرد بخاری یا مصرف غیرعادی سوخت، باید به سرعت به تعمیرگاه مراجعه کرده و ترموستات را بررسی و در صورت نیاز تعویض کنید.
ما در "فروشگاه یدک حقیقت " تمام خدماتی را که برای خرید، تعمیر و نگهداری قطعات خودرو نیاز دارید، یک جا ارائه می‌دهیم. هدف ما ارائه محصولات با کیفیت و رضایت مشتریان است.
سوالات متداول
چگونه بفهمم که ترموستات ماشین نیاز به تعویض دارد؟
یکی از رایج ترین نشانه های خرابی ترموستات نوسانات دما در گیج داشبورد شما است. اگر متوجه شدید که دماسنج به سرعت از حالت عادی به گرم می رود یا به طور غیرمنتظره ای نوسان دارد، به احتمال زیاد ترموستات خراب باشد.
مهم‌ترین نشانه آسیب دیدن ترموستات خودروی پراید چیست؟
از مهم‌ترین نشانه‌ی آسیب دیدن ترموستات در خودروی پراید، افزایش مصرف سوخت است. ترموستات خراب باعث می‌شود که موتور نیاز به توان بیشتری داشته باشد تا دمای مطلوب را تأمین کند، که این باعث افزایش مصرف سوخت خودرو می‌شود.
هزینه تعمیر ترموستات خودرو چقدر است؟
میانگین هزینه تعویض ترموستات بستگی به عوامل مختلفی مثل میزان آسیب وارد شده، نوع و مدل خودرو، محل تعمیرگاه دارد.